pazi sad :
(dnevne novine DAN petak, 13, januar 2006.)
CRNOGORSKA OMLADINA “RASTE” UZ POMOC NEDOZVOLJENIH DOPING SREDSTAVA
BODI BILDING U SLUZBI STERILITETADa bi za kratko vrijeme postigli “Rambo” efekat, mladi koriste i veterinarske koktele – kaze Aleksandar Carapic
Najjaci anabolik je inzulin. Mnogi sportisti “glume” dijabeticare kako bi opravdali njegovo uzimanje – upozorava dr Sreten Kavaric.U Crnoj Gori je u posljednjih nekoliko godina sve prisutniji trend odlaska u teretana “po” koji kilogram misica vise. Oblikovanje tricepsa i bicepsa najvise je uzelo maha medju mladima, koji zele da se pokazu i dokazu. Uz ovaj rastuci trend, nazalost, ukorak ide i drugi, nimalo bezopasan – crno trziste zabranjenih supstanci “pomazu” da se gotovo preko noci, u malo znoja, postigne zelenji “Rambo” efekat.
Podgoricki sportista Aleksandar Carapic upozorava da u Crnoj Gori postoji crno trziste (nedozvoljenih) anabolickih steroida, koji su, po njegovim rijecima, precica do smrti. Siva stvarnost je da se “ispod ruke”, cesto i javno, putem malih oglasa, prodaju hormoni ubice.
Najpoznatija nedozvoljena supstanca koji mladi koriste je “testosteron depo” koji se smatra efikasnijimi od kondoma. To je injekcioni steroid, poznat kao majka steroida. Ima ga u slobodnoj prodaji u svakoj apoteci u Crnoj Gori – kazao je Carapic “Danu” uz upozorenje da koriscenje tog lijeka moze dovesti do impotencije i steriliteta.
Upotrebom anabolickih steroida, polnih hormona, dolazi do prekida osovine izmedju hipofize i testisa. Prestankom upotrebe tih ljekova, trajno ili irevirzibilno dolazi do smetnji u funkcionisanju nadbubrega i testisa i trajnih komplikacija. Ukoliko se hormon testosteron koristi u vecoj koncentraciji, predstavlja traumu za organizam – kaze za “Dan” dr Sreten Kavaric specijalnista endokrinologije.
Ovaj podgoricki ljekar pojasnjava da medikamenti koji povecavaju misicnu masu, daju kod odredjenih hronicnih bolesti, ali iskljucivo pod strogim nadzorom ljekara. Ali, zloupotreba ima.
Danas je novost da bodi bilderi inzulin, koji je snazan anabolik, mnogo znazniji od svih dosad poznatih, zbog cega je desetina sportista i sportistkinja sirom svijeta sebe proglasavala dijabeticarima, kako bi opravdali uzimanje inzulina. Za povecanje misicne mase se koriste i pripravci kortikosteroida, sto je neprirodno, jer to sto donosi povecanje misicne mase donosi i mnogo drugih problema vezanih za funkcionisanje hormonskih osovina, poput osovine hipofize (glavne zlijezde u organizmu covjeka koja prakticno rukovodi svim zlijezdama sa unutrasnjim lucenjem) i, u prvom redu, nadbubrezne zlijezde. Prekidom te osovine nastaju mnogi problemi. Uzurpiranjem hormonskog balansa i hormonskog-metabolicnog mira koji postoji kod ljudi koji na prirodan nacin zele da dodju do povecanja misicne mase, svakako dovode do smetnji kao sto su osteoporoza, zeludacni problemi, psihijatrijski poremecaji, poremecaj menstruacionog ciklusa – naglasio je Kavaric.
On dodaje da se kao doping sredstva koriste i preparati za povecanje produkcije crvenih krvnih elemenata (eritropoetin). Kavaric upozorava da svaki lijek predstavlja potencijalni otrov.
Carapic navodi da mladi piju i “dekadurabolin”, veterinarski lijek, koji se koristi za kobile i skotne kuje. Negativni efekti uzimanja ovih preparata su, istice on, siguran sterilitet, impotencija, gubitak kose, promjena fizionomije, unistavanje bubrega i jetre.
Od nedozvoljenih sredstava tu su jos i “dinanabol” (metan,naposim,bianabol). Nema ih, istice Carapic, u slobodnoj prodaj. Posebno je popularan hormon rasta, ali je skup i time nedostupan.
Njihovim koriscenjem, organizam se prosto izgasi – upozorava Carapic.
Ne zanima ih sto nece moci da imaju djecuMomci ove nedozvoljene supstance uzimaju radi estetike. Nestrpljivi su, ne vole da treniraju, a hoce da izgledaju misicavi, da se pokazu. Ne shvataju koje su negativne posljedice toga. Kada ih nagovaram da ne uzimaju, jer ce postati sterilni, kazu “Boli me briga”. Ali kada im kazem da ce ostati bez kose i impotentni, zabrinu se – prenosi Carapic reagovanja mladih. Ipak, dodaje on, mladi ne zele da odu kod ljekara “jer znaju sta ce im naci i reci”.
Nije mi poznato da je ijedan od korisnika ovih stimulativnih sredstava bio predmetom nase evaluacije. Razlog je taj sto vecina njih, vjerovatno, dozivi takva oboljenja, koja se, bez pravo uzete anamneze, tesko mogu dovesti u vezu sa tim ljekovima. Vecina tih pacijenata ima probleme kasnije u zivotu, ili se cak desavaju i smrtni ishodi – istice dr Sreten Kavaric.
Lako se prepoznaju po vilici i celuLica koja koriste steroide da bi birze postigli zeljenu misicnu masu, dok ih piju, izgledaju dobro.
Nakon mjesec dana izduse kao vreca. I opet moraju da ih uzmu, kao drogu – navodi Carapic i pojasnjava da se momci (djevojke) koji uzimaju anabolicke steroide, lako prepoznaju.
Rastu im ceone i vilicne kosti. Na licu su im krateri i cirevi – opisao je Carapic njegov izlged.
Nazalost, vrlo cesto se muski i zenski svijet, sto je dio naseg opsteg miljea i kulture, povodi za ljepsim vanjskim igledom i misicima, a ne za onim sto se nalazi “iza” ceone kosti – istice Kavaric.
S.Nonkovic
